TOP 10 LỄ HỘI VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG Ở MIỀN TÂY NAM BỘ

Lễ Hội Tống Ôn

Lễ Tống Ôn là một tục lễ có từ rất lâu đời ở vùng đất Nam Bộ tuy ngày nay không còn được phổ biến như trước nữa nhưng vẫn còn nhiều địa phương như: Cần Thơ, Vĩnh Long, Long An, An Giang,... tổ chức. Mặc dù những ngày lễ này không thống nhất ngày giờ với nhau. Nhưng đều có điểm chung là tổ chức ở những nơi thờ tự như chùa, miễu,… tục lễ này có vào thời còn khai hoang lập địa nên có nhiều dịch bệnh gây hại cho con người. Vì vậy người dân nam bộ khi ấy cứ nghĩ do ma quỷ những người khuất mặt khuất mày gây ra. Vì thế họ làm lễ Tống Ôn có nghĩa tống tiễn, xua đi những tà khí, dịch bệnh gây hại cho con người. Để chuẩn bị làm lễ Tống Ôn họ chuẩn bị các đồ vật cúng thần trước và một chiếc thuyền để các đồ vật vừa cúng thần xong rồi thắp nhang khấn vái đem ra sông thả thuyền trôi theo dòng nước. Với mong muốn đem đi những điều xui xẻo, bệnh tật, được tai qua nạn khỏi, hướng tới một cuộc sống an lành và hạnh phúc.

Lễ hội Tống Ôn

Lễ Hội Đua Bò Bảy Núi

Lễ hội đua bò Bảy Núi là một lễ hội của đồng bào dân tộc người Khmer mang đậm nét bản sắc văn hóa dân gian và là một môn thể thao độc đáo ở vùng Bảy Núi. Được tổ chức vào dịp lễ Dolta của người Khmer, vào ngày 30/8 âm lịch hằng năm ở huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Người ta sẽ lựa chọn một cặp bò nhanh nhẹn nhất, khỏe mạnh nhất. Và chăm sóc cho chúng được nghỉ ngơi tập luyện, ăn uống theo chế độ, sau 2 tháng cặp bò này có thể ra trận đua và có cả người điều khiển nữa. Sau khi đôi bò nào được giành giải cao nhất trong năm thì chúng được coi như một tài sản quý báu của gia đình và cả làng phum sóc. Vì chúng sẽ đem lại may mắn trong việc gieo trồng và đem lại cho người dân nơi đây một mùa bội thu, nhà nhà no ấm. Hằng năm vào dịp lễ hội đua bò náo nhiệt và hấp dẫn ở nơi này thu hút hàng ngàn du khách ghé thăm và các tỉnh lận cận đã có mặt từ rất sớm, từ lúc bắt đầu cho kết thúc cuộc đua lúc nào cũng tưng bừng. Reo hò, vỗ tay. Cổ vũ rất nhiệt tình góp phần cho trận đấu trở nên náo nhiệt và vui hơn trong dịp lễ này.

Lễ đua bò Bảy Núi

Lễ Hội Nghinh Ông

Lễ hội Nghinh Ông hay lễ hội Nghinh Ông Thủy Tướng là lễ hội có truyền thống đâu đời của ngư dân miền duyên hải, và của những người đi biển. Đây là một lễ hội tưởng nhớ công ơn của loài cá voi - vị thần Đại tướng quân Nam Hải đã nhiều lần cứu giúp người dân vượt qua sóng to gió lớn ở ngoài biển khơi. Hằng năm lễ hội được tổ chức trong vòng ba ngày. Nhưng lại không thống nhất về thời gian giữa các địa phương. Ví dụ ở Bình Đại, Bến Tre lễ hội được cử hành vào ngày 16/6 âm lịch, còn ở Thắng Tam thì 16/8 âm lịch. Đi dọc theo miền duyên hải Nam Bộ du khách sẽ bắt gặp nhiều ngôi đền, miếu thờ cá ông, đặc biệt nhất là ở đình thờ cá Ông ở xã Cần Thạnh có bộ xương cá Ông dài đến 12m, ở Vũng Tàu có bộ xương dài tới 25m. Trước ngày lễ hội đã có hàng trăm chiếc tàu đánh cá lớn nhỏ của ngư dân đã được trang trí cờ hoa neo đậu sẵn để thực hiện nghi thức rước Ông ra biển cùng các lễ cúng của ngư dân rất trang trọng. Bên cạnh đó các ngư dân còn mời thỉnh lẫn nhau, kể cả khách từ nơi xa đến đây tham quan cùng nhau ăn uống, vui chơi, trò chuyện thân tình với nhau. Phải nói đây là một lễ hội đậm đà, mang bản sắc thuần phong mỹ tục sâu sắc nhất của miền Tây Nam Bộ.

Lễ hội Nghinh Ông

Lễ Hội Bà Chúa Xứ Núi Sam

Lễ hội Bà Chúa Xứ còn gọi là Vía Bà được diễn ra ở miếu bà tọa lạc tại chân Núi Sam, thành phố Châu Đốc, An Giang. Hằng năm lễ được tổ chức vào ngày 23/4 - 27/4 âm lịch nhưng ngày Vía Bà chính là ngày 25/4 vì đây là ngày phát hiện ra tượng bà. Hằng năm cứ vào mùa lễ thì có hàng trục khách thập phương từ xa đến đây để cúng bái với ý nguyện cầu cho một năm ấm no, mọi tai ương đều qua hết. Lễ được bắt đầu từ ngày 23/4 cho đến 0h đêm hôm đó du khách sẽ được xem nghi thức tắm bà bằng nước mưa pha với nước hoa và thay y phục mới cho bà. Hôm sau du khách sẽ được xem lễ rước bà từ đỉnh núi xuống bằng chín cô gái đồng trinh, đó chỉ là lặp lại cảnh rước bà khi xưa. Bên cạnh những lễ hội đặc sắc đó còn có Văn hóa nghệ thuật dân gian được biểu diễn như: múa lân, múa mâm thao, múa đĩa chén,... Đây là một lễ hội mang đậm nét bản sắc văn hóa dân tộc và còn là di tích lịch sử và kiến trúc quan trọng của tỉnh và cả khu vực. Năm 2001, lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam được Bộ Văn hóa Thông tin và Tổng cục Du lịch Việt Nam công nhận là Lễ hội cấp Quốc gia.

Lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam

Lễ Hội Đôn Ta - Dolta 

Lễ Đôn Ta còn được gọi là lễ “Xá tội vong nhân” là ngày lễ của người Khmer tổ chức. Nếu như người kinh mình có lễ Vu Lan thì người Khmer cũng có lễ Đôn Ta là lễ cúng ông bà tổ tiên diễn ra trong 3 ngày từ 29/8 đến 1/9 âm lịch hằng năm. Theo phong tục của dân tộc người Khmer không tổ chức ngày giỗ hằng năm cho người chết vì vậy họ tổ chức lễ nhằm để tưởng nhớ người thân ông bà đã khuất và cầu phước cho những người còn sống. Vào những ngày này trong phum sóc người Khmer cúng ông bà đã quá cố, tiếp theo họ sẽ tặng quà ông bà, cha mẹ còn sống, xong sẽ đến bữa cơm sum họp gia đình. Họ còn lên chùa làm lễ nhưng trước khi đi họ thắp nhang cầu mời ông bà đã khuất cùng lên chùa làm lễ. Trong thời gian diễn ra lễ Đôn Ta, tại các chùa sẽ có nhiều tiết mục văn nghệ, nhạc ngũ âm, nhiều trò chơi vui dân gian, múa Lâm - thol,... góp phần ngày lễ trở nên phấn khởi và vui tươi. Đặc biệt ở An Giang vùng đất Bảy Núi này còn diễn ra lễ hội đua bò truyền thống thu hút nhiều du khách đến tham quan.

Lễ hội Dolta

Lễ Tết Khmer Chol Chnam Thmay 

Lễ Chol Chnam Thmay được gọi là lễ chịu tuổi là lễ tết lớn nhất của người Khmer diễn ra 3 ngày liên tiếp tính theo lịch cổ truyền của dân tộc Khmer tức là vào đầu tháng Chét của người Khmer. Lễ Chol Chnam Thmay còn là những ngày lễ Tết của Campuchia, Lào, Thái Lan, Myanma, Sri Lanka. Khi du khách đi đến những khu vực có đông đồng bào Khmer sinh sống như: Sóc Trăng, An Giang, Trà Vinh,... du khách sẽ bắt gặp không khí náo nhiệt của bà con nơi đây chuẩn bị Tết cổ truyền của mình. Cũng khá giống với Phong tục ngày tết nguyên đán của người Kinh ở vùng miền Tây Nam Bộ là dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, mọi người đều may cho mình bộ quần áo mới và gói bánh tét, chuẩn bị hoa quả, hương đèn để lễ Phật. Theo truyền thống ngày tết của người Khmer sẽ tổ chức ở các ngôi chùa Khmer, nhưng ngày nay do sống cộng cư với người Việt đã ảnh hưởng phong tục người Việt nên họ còn tổ chức lễ đón giao thừa, và cúng ông bà ở nhà trong những ngày lễ Chol Chnam Thmay. Trong ngày lễ này người Khmer còn tổ chức nhiều trò vui như: đốt đèn trời, đánh quay lửa,... đây cũng là một trong những lễ hội văn hóa đặc trưng của miền Tây, hấp dẫn du khách từ nhiều nơi đến đây.

Lễ hội Chol Chnam Thmay

Lễ Hội Kỳ Yên

Lễ Hội Kỳ Yên còn được gọi là cúng đình, mặc dù các lễ hội không thống nhất với nhau về giờ giắt, ngày tháng, thứ tự và chi tiết nhưng thường được tổ chức vào ngày rằm tháng riêng đến rằm tháng 3 âm lịch và diễn ra xuyên suốt 3 ngày 2 đêm ở các đình làng của mỗi địa phương. Với người dân xưa nay, đình làng là nơi thờ các vị thần Thành hoàng được Thượng đế giao cho trách nhiệm cai quản toàn làng xã để che chở phù hộ cho dân sống bình yên, làm ăn phát đạt. Vào những ngày lễ hội này, đình làng luôn thu hút rất đông người dân đến đây thắp nhang họ cầu mong gia đình mình vạn sự bình an, nông dân được trúng mùa, cuộc sống no đủ,... và cũng là dịp để người dân họp mặt, bàn chuyện, vui chơi, cùng nhau xem lễ rước thần thắt chặt tính cộng đồng. Đặt biệt có các trương trình văn nghệ với nội dung hướng về đạo lý làm người và đây là một lễ hội hoàn toàn không có chuyện ăn nhậu say xỉn như các lễ hội khác. Vì vậy, đây là một lễ hội đang được duy trì và bảo tồn để có điều kiện phát triển trên vùng quê Nam bộ.

Lễ hội Kỳ Yên

Lễ Hội Cúng Trăng Ok Om Bok

Lễ hội cúng trăng Ok Om Bok là lễ hội của người khmer, hằng năm lễ hội được tổ chức vào rằm tháng 10 Âm lịch (15/10). Thông qua lễ hội này người Khmer được bày tỏ lòng biết ơn đến thần Mặt Trăng là vị thần bảo hộ mùa màng mang đến cho người dân Khmer một vụ mùa tốt tươi. Lễ hội này diễn ra ở khắp các tỉnh miền Tây nhưng quy mô lớn nhất là ở Trà Vinh và Sóc Trăng. Được tổ chức dưới hình thức tại gia đình hoặc ở chùa, riêng ở thành phố Trà Vinh được tổ chức vào ngày 14/10 tại hai bên bờ sông Long Bình du khách được xem đua ghe ngo truyền thống nơi này. Về với khu di tích Ao Bà Om thì được tham gia các trò chơi dân gian như: kéo co, đập nồi, nhảy bao,... hoặc tham quan bảo tàng Văn hoá dân tộc Khmer. Tối đến, mọi người được xem văn nghệ của người Khmer trình diễn hoặc ngồi xem thả đèn nước và ngắm nhìn đèn trôi trên mặt ao trong đêm trăng rằm lung linh huyền ảo này. Lễ hội Ok Om Bok còn được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Lễ hội Ok Om Bok (Cúng Trăng)

Lễ Hội Kathina

Lễ hội Kathina hay còn gọi là lễ dâng bông, dâng y cà sa của người dân Khmer tỉnh Sóc Trăng được tổ chức sau 3 tháng an cư kiết hạ và theo quy định của Phật giáo Nam tông Khmer, các chùa sẽ chọn 1 ngày cụ thể và thông báo cho các Phật tử trong phum sóc biết để chuẩn bị tiến hành làm lễ Kathina. Vì vậy mà mỗi phum sóc ở các tỉnh sẽ khác nhau về ngày tổ chức nhưng theo truyền thống thì thường diễn ra trong 2 ngày. Vào những ngày này người dân nơi đây lại nô nứt tổ chức lễ hội với mong muốn phum sóc nơi này được bình yên, gia đình hạnh phúc, mùa màng bội thu. Trong lễ hội này người dân sẽ thỉnh chư tăng đến tụng kinh, cầu an cho gia chủ, ngày thứ hai là ngày đông vui nhất vì ngày này toàn bộ cư dân trong phum sóc làm lễ rước Kathina. Người dân sẽ dâng các vật phẩm gồm áo cà sa, bình bát và các lễ vật thiết yếu phục vụ việc sinh hoạt của các nhà sư. Đi kèm đó là đội trống Sa - dăm, đội Rô - băm cùng chục thiếu nữ xếp thành hai hàng để rước về chùa và dâng lên cho các nhà sư. Đây là lễ hội không đơn thuần là chỉ dâng y cà sa mà nó còn góp phần gìn giữ những giá trị tốt đẹp của đạo Phật và tạo nét gần gũi, thân thiện trong cộng đồng người theo đạo Phật ở Việt Nam.

Lễ hội Kathina (Dâng Bông)

Lễ Cúng Dừa - Lễ Hội Tâm Linh

Lễ Cúng Dừa còn được gọi là lễ hội Thác Côn. Là một lễ hội của người Khmer ở An Trạch, thị trấn Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng được diễn ra hằng năm tính theo Phật lịch của người Khmer nhưng tương ứng với rằm tháng Ba âm lịch của người Kinh. Lễ hội Thác Côn này đã tồn tại gần trăm năm nay, ai đến đây dự lễ này cũng phải mua một cặp dừa để cúng ông tà Thác Côn với tục lệ cúng những chiếc bình bông làm bằng trái dừa. Vì theo tín ngưỡng dân gian truyền thống cầu cho tấm lòng trong trắng như nước ở trong trái dừa tinh khiết trong lành là biểu thị cho sự may mắn. Đây là lễ hội không chỉ thu hút rất nhiều người dân ở địa phương mà còn thu hút khách từ các tỉnh lân cận như: Kiên Giang, Cần Thơ, An giang,... cả người Campuchia nữa. Du khách Đến đây vào mùa lễ hội cúng dừa ở Sóc Trăng sẽ hiểu được văn hóa tín ngưỡng của người dân Sóc Trăng nói riêng và của miền sông nước nói chung là lễ hội văn hóa đặc trưng của miền Tây Nam Bộ.

Lễ hội Cúng Dừa (Thác Côn)